به گزارش یزدفردا: قصهگویی مقولهای کاملاً جهانی است. برای حفظ قصهگویی و گسترش آن نیازمند برقراری ارتباطات صمیمانه بینالمللی هستیم و «شهرزاد» کوششی برای رسیدن به همین آرزوی زیباست.
«شهرزاد» مجموعهای متشکل از مقالاتی در باب قصه و قصهگویی از ۵۰ محقق و ده فرهنگ مختلف است. در این مقالات به ساختار قصه، کارکردها، تأثیرها و شیوههای اجرایی آن از مناظر مختلف پرداخته شده و پژوهشگران آنها را کاویدهاند.
شهرزاد در ۱۱ فصل جمعآوری شده است. در آغاز، تعریفی دقیق از قصهگویی و خنیاگری در ایران و جهان آمده و تاریخچه مختصری از آن بیان شده است.
در مقاله محمود برآبادی با نام «جذبه پنهان قصهها» اشاره شده که طبیعت ایرانی با قصه و حکایت همخوانی دارد و آثاری همچون کلیله و دمنه، جوامعالحکایات، فرج بعد از شدت، انوار سهیلی، سمک عیار و قصص الانبیا در نثر و شاهنامه فردوسی، خمسه نظامی، هفت اورنگ جامی و بوستان سعدی در نظم گواه این مدعاست.
در ادامه کاشفی خوانساری به سراغ انواع مثل و حکایت و داستان رفته و قصههای تعلیمی، پریان و جادویی، تمثیلی و عامیانه را تعریف کرده و مشخصههایشان را برشمرده است.
مجتبی رحماندوست در نوشتاری با نام «دستمایههای قصهگویی» تأکید کرده است: «پدران یا مادران در مسیر زندگی خود سفرهایی میکنند یا با تجربههایی مواجهاند که میتوانند به داستان بدل شوند و کافی است با اندکی تلاش آنها را با جمله «یکی بود یکی نبود» آغاز کنند و تجربههای خود را در قالب داستانی که از پیش فکر کرده و در ذهن خود تنظیم و تدوین کردهاند به بچههایشان بگویند.»
در برخی مقالات به بررسی ساختار قصههای ایرانی به تفکیک جغرافیا و فرهنگها پرداخته شده و در بعضی نیز حوزههای جدیدتری همچون کارکردهای قصه و تأثیرهای تربیتی و درمانی و همچنین فعالیتهایی چون قصهدرمانی پوشش داده شده است.
از جمله مقالههای مندرج در این اثر میتوان به «الگوهای قصهگویی در ادبیات کلاسیک ایران» نوشته موهونگ یان، «داستان و معماری، نگاهی به سازه هفت گنبد نظامی» اثر رامین اردلان، «قصهگویی و نمایش خلاق» نوشته منوچهر اکبرلو، «قصهگویی پستمدرن چیست؟» اثر سیدعلی کاشفی خوانساری، «شمایل گوسان در عصر دیجیتال» به قلم سولماز نراقی، «پیشینه قصهگویی در کرمانشاه» نوشته منصور یاقوتی، «معیارهایی برای اصالت قصههای فولکلوریک بوشهر» از سیدقاسم یاحسینی، «بایدهای قصهگویی بر اساس داستان یوسف پیامبر (ع) در قرآن» از الهام زارع، «در و دیوار قصهگویند!» نوشته قدمعلی سرامی، «بررسی عملکرد تحصیلی اعضای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان فارس با توجه به برنامه درسی قصهگویی و نمایش خلاق» نوشته زهرا افتخاری، «بررسی شگردهای ساختاری موثر در رشد شناختی کودک در قصهها» از محمد گودرزی دهریزی، «پژوهش میدانی، پشتوانهای برای کار نظری» اثر محمد جعفری قنواتی، «قصههای عامیانه، میراث کهن ملی» از حسن ذوالفقاری، «بررسی روایتهای شفاهی در ایران ارزیابی فعالیت و گرایشهای اخیر» اثر اولریش مارزلف و «پیام روز جهانی قصهگویی ۲۰۲۰ میراثی گرانبها! چگونه قصهها آدمها را به هم نزدیک میکنند» نوشته آشا بالاکریشنان اشاره کرد.
نویسندگان شهرزاد از زاویهای نو به موضوع قصه و فعالیت قصهگویی پرداختهاند و دادههای علمی و دقیقی از پژوهشگران رشتههای مختلف به علاقهمندان ارائه کردهاند. همچنین با برشمردن انواع حکایات و شیوههای اجرا و نیز پرداختن به تأثیرهای قصه، شهرزاد توانسته بستری فراهم کند تا تمام علاقهمندان به قصه و قصهگویی از آن بهرهمند شوند.
نشر چشمه اخیراً این کتاب را در ۵۴۹ صفحه و با قیمت ۷۵۰ هزار تومان عرضه کرده است.
- نویسنده : یزدفردا
- منبع خبر : خبرگزاری فردا
چهارشنبه 21,مه,2025